Introductie tot technische aandelenanalyse
Technische analyse heeft zich ontwikkeld tot een praktische en effectieve manier van aandelenanalyse die voor alle beleggers nuttig kan zijn. Investtech.com heeft het boek Technische AandelenAnalyse - voor een lager risico en een hoger rendement geschreven en biedt sinds 1998 analysediensten aan via internet. Deze artikelserie is een eenvoudig te begrijpen introductie tot technische analyse, een onderwerp waar veel over te lezen en leren is.

Door Hoofd analyse Geir Linløkken, Investtech.com

Deel 1 - Inleiding

De interesse voor technische analyse is sterk toegenomen door de opkomst van het internet en de toename van het aantal particuliere beleggers. Technische analyse als analysemethode was eerder vooral het domein van professionele beleggers. Het was zowel duur als lastig om toegang te krijgen tot de data en de benodigde software. Met de opkomst van het internet zijn veel van deze gegevens nu eenvoudig voor eenieder toegankelijk.

We starten nu een artikelserie waarin we de belangrijkste modellen binnen technische analyse zullen bespreken. Deze artikelserie dienst niet opgevat te worden als een compleet werk over technische analyse, maar meer als een introductie tot het onderwerp.

Het is lastig om over technische analyse te leren door er alleen over te lezen. Er zijn meerdere technische analysepakketten beschikbaar via internet. Sommige pakketten zijn gratis, en zijn beschikbaar via online banken, andere duurdere pakketten zijn als abonnementsdienst beschikbaar. Investtech.com, die deze artikelserie verzorgt, biedt ook een online analysedienst aan. Op www.investtech.com kunt u zich gratis registreren voor een proefabonnement van 4 weken, zodat u technische analyse in de praktijk kunt proberen.

Voor diegenen die nooit eerder technische analyse hebben gebruikt, kan de methode wat vreemd aandoen. Maar de voordelen van het consequent toepassen van technische analyse zullen u snel duidelijk worden, vergeleken met het baseren van beleggingsbeslissingen op toevallige fundamentele nieuws van diverse bronnen zoals kranten, internet, aandelenmakelaars, enz. Deze bronnen bieden nooit de volledige waarheid, en de informatie is vaak sterk tegenstrijdig, zodat het vaak lastig is te weten op wat, of wie men dient te vertrouwen. Technische analyse, aan de andere kant, geeft u concreet en direct advies of een bepaald aandeel omhoog, omlaag of zijwaarts zal bewegen.

De artikelserie zal vier centrale begrippen en modellen binnen technische analyse behandelen, namelijk 1)trend, 2)steun en weerstand, 3)koerspatronen en 4)volume. Ieder van deze worden in een apart artikel behandeld. In deze inleiding leggen we enkele begrippen uit en geven een paar voorbeelden.

Wat is technische analyse?
Er bestaan twee analysemethodes om aandelenmarkten te voorspellen: de fundamentele en de technische. De fundamentele methode gebruikt, zoals de naam al aangeeft, fundamentele informatie om de toekomstige economische ontwikkeling te belichten, van waaruit vervolgens de toekomstige koersontwikkeling wordt berekend. De technische analysemethode neemt als uitgangspunt de geschiedenis van de koers en het verhandelde volume (zie Figuur 1). Technische analyse baseert zich op alle factoren die ten grondslag liggen aan de koersvorming, daar deze worden samengevat in de koers. De technisch georiënteerde analist heeft daarom geen probleem om te beoordelen wat belangrijk is voor de toekomstige koersontwikkeling. Is het de economie en de conjunctuur als geheel? Is het de omzet van het bedrijf en de winstontwikkeling? Is het de toekomstige concurrentieverhoudingen? Is het de marktpsychologische opvatting over het bedrijf of de branche? Nee, al deze factoren hoeven niet beoordeeld te worden. De technisch georiënteerde analist hoeft zich slechts te interesseren voor een ding: de correcte beoordeling van de koersontwikkeling. Dit houdt echter niet in dat dit eenvoudig is.

Figuur 1. (c)Investtech.com. Voorbeeld van een grafiek met technische analyse. De grafiek laat de ontwikkeling zien van het aandeel Wolters Kluwer sinds eind 2001. De trend en koerspatronen zijn door Investtechs analysesysteem ingetekend. De twee groene pijlen geven koopsignalen aan van een groot en een kleiner rechthoekpatroon. De twee rode pijlen geven verkoopsignalen van een dubbele top en een rechthoekpatroon. Wolters Kluwer lag lange tijd in een stijgende trend, maar deze werd begin 2008 verbroken. Het aandeel heeft weerstand bij 20.70 en steun bij 14.80. Onderin de grafiek wordt het verhandelde volume aangegeven in het grijs, en daaronder vinden we de RSI-grafiek (relative strength indicator).

De hele markt samengevat in de koers
Waarom kan men binnen technische analyse alle fundamentele factoren vergeten? Simpelweg omdat de markt deze factoren al heeft beoordeeld en in de koers heeft uitgedrukt. Dit geldt zowel voor het gerapporteerde als voor het verwachtte nieuws, en voor de marktpsychologische effecten ervan. Als men vanuit technische signalen handelt, is het zelfs erg belangrijk om geen waarde te hechten aan fundamentele informatie. De fundamentele informatie die u als particuliere belegger te pakken krijgt, is per definitie slechts een klein deel van de informatie die in de markt beschikbaar is en waar naar wordt gehandeld. Daarom dient een technische georiënteerde belegger geen waarde te hechten aan dit soort informatie, die vaak geen positieve bijdrage levert aan beleggingsbeslissingen. Wat doet u bijvoorbeeld als u perfecte signalen krijgt dat de markt een bodem heeft bereikt, en dat u dient te kopen, terwijl u tegelijkertijd meer en meer negatief nieuws ontvangt? U zult gaan twijfelen, en de uitkomst wordt waarschijnlijk dat u niets onderneemt. Ook dient men zich te realiseren dat zelfs als u alle fundamentele informatie zou hebben, dan nog mist u het psychologische aspect. Want zelfs identieke informatie kan op heel verschillende wijze beoordeeld en gebruikt worden - deels vanuit de individuele psychologie van beleggers, maar ook vanuit hun financiële positie en hun beleggingen. Als u overweegt te kopen, dan denkt u waarschijnlijk op een andere manier over een aandeel als iemand die hetzelfde aandeel 50% hoger kocht, en nu op verlies staat.

Daarmee is echter niet gezegd dat men nooit de fundamentele gegevens omtrent een bedrijf of markt dient mee te nemen in een beleggingsbeslissing. Hoe men technische analyse gebruikt, kan iedereen voor zichzelf bepalen, en op dat gebied heersen er veel verschillende meningen. Sommige beleggers gebruiken technische analyse als timing-gereedschap voor beleggingen die uitgekozen zijn op basis van fundamentele gegevens. Andere beleggers doen het tegenovergestelde. Zij gebruiken technische analyse om interessante aandelen te vinden en kopen dan die aandelen die ook positief zijn gebaseerd op een fundamentele beoordeling. Ondergetekende meent dat het verantwoord is om beleggingen uitsluitend op technische analyse te baseren. De koersgegevens en de informatie die hieruit afgeleid kan worden bevat zoals besproken alle informatie en de opvatting van de gehele markt.

Waarom werkt het?
De reden dat men technische analysemodellen kan ontwikkelen, is dat de markt zichzelf herhaalt op een manier waardoor er patronen gevormd worden. Deze patronen kunnen geïdentificeerd worden en in systemen worden gebruikt, ofwel via puur visuele methodes, of via wiskundige en statistische modellen.

Technische analyse theorie, gecombineerd met 14 jaar ervaring van de schrijver met technische analyse, laat zien dat sommige zulke modellen grotere betekenis hebben dan andere, en eenvoudig gebruikt kunnen worden in praktische aandelenhandel. Deze vier modellen hebben we al genoemd, en in de volgende artikelen zullen we ze stuk voor stuk bespreken. In het volgende nummer zullen we trends bekijken: hoe identificeren we trends, hoe kopen en verkopen we aandelen in trends, en hoe wordt een trendbreuk geïdentificeerd.

Figuur 2. (c) Investtech.com. Voorbeeld van een technische analyse. Een korte termijn grafiek van het aandeel Van Landschot. Het aandeel gaf december een koopsignaal van een dubbele-bodem-patroon. De weerstand net onder 75 euro bleek echter te sterk en het aandeel vormde een dalende trend op de korte termijn. In januari gaf Van Landschot vervolgens een sterk verkoopsignaal bij de doorbraak van het rechthoekpatroon bij ongeveer 70 euro. Een verdere daling tot 65 euro of lager was voorspeld.